- سبد خرید شما خالی است
- خرید را ادامه دهید
توسطنشانههای اصلی عقب ماندگی ذهنی کودک چیست؟
عقب ماندگی ذهنی با هوش کمتر از متوسط یا ناتوانایی ذهنی و نبود مهارت لازم برای زندگی روزمره مشخص می‌شود؛ افراد دارای معلولیت فکری می‌توانند مهارت های جدید را یاد بگیرند، اما روند این یادگیری کند است. درجات مختلفی از ناتوانی ذهنی، از خفیف تا عمیق وجود دارد و بسته به علت عقب ماندگی و شدت آن کودک در زندگی دچار مشکل می‌شود.
بسیاری از علائم مختلف ناتوانی ذهنی در کودکان وجود دارد. علائم ممکن است در دوران شیرخوارگی ظاهر شود و یا ممکن است تا سن مدرسه قابل توجه نباشد. این موارد اغلب بستگی به شدت ناتوانی دارد. برخی از شایع ترین علائم ناتوانی ذهنی عبارتند از دیر نشستن، خزیدن یا راه رفتن، دیر صحبت کردن یا صحبت کردن با مشکل، عدم توانایی در ارتباط، مشکل در به خاطر سپردن موضوعات، مشکلات رفتاری و ناتوانی در حل مسئله یا تفکر منطقی. در کودکان دارای ناتوانی شدید یا عمیق، ممکن است سایر مشکلات سلامتی نیز وجود داشته باشد. این مشکلات ممکن است شامل تشنج، اختلالات خلقی (اضطراب، اوتیسم و …)، اختلال در مهارت های حرکتی، مشکلات بینایی یا مشکلات شنوایی باشد.
ویژگی‌های افراد عقب مانده ذهنی
1. اختلال در حافظه
حافظه کوتاه مدت این کودکان ضعیف است. البته در انجام کارهای روزمره و تکراری موفق هستند و بدون هیچ مشکلی کارهای خود را انجام می‌دهند.
2. یادگیری در کودکان عقب مانده ذهنی آهسته است
کودکان عقب مانده توانایی یادگیری دارند. اما نسبت به سایر کودکان عادی ضعیف‌تر هستند. پردازش اطلاعات در آن‌ها به کندی صورت می‌گیرد و در نتیجه روند یادگیری آهسته ای دارند. آن ها در رده کـودکان استثنایی قرار می گیرند و به آموزش های خاص و تخصصی نیازمند هستند.
3.عدم تمرکز
کودکان عقب مانده نمی‌توانند بر روی یک کار به صورت طولانی تمرکز داشته باشند. زیرا دچار عــدم تمرکز و پرش فکر هستند. برای حل این مساله لازم است که مهم‌ترین جنبه یک فعالیت را به آن‌ها نشان دهید تا بهتر به آن توجه کنند.
4. بی علاقگی در کودکان عقب مانده ذهنی
به دلیل توانایی اندک، این کودکان در ابتدا دچار شکست‌های زیادی می‌شوند و دچار بــی انگیزگی شده و نسبت به توانایی‌های خود بی اعتماد خواهند شد. به مرور زمان دست از تلاش برمی‌دارند و نسبت به یادگیری امور جدید بی‌علاقه می‌گردند.
5. استقلال
همان طور که گفته شد این کودکان از عهده انجام کارهای روزمره برمی‌آیند. به همین دلیل می‌توانند زندگی نسبتا مستقلی داشته باشند. این کار به آن‌ها کمک می‌کند که برای زندگی در بزرگسالی و کاملا مستقل تمرین کنند.
6.عدم کنترل احساسات کودکان عقب مانده ذهنی
کودکان نمی‌توانند به خوبی احــساسات خود را کنترل کنند اما با گذشت زمان و بزرگ شدن، این توانایی را می‌آموزند. کودکان عقب مانده در کسب این مهارت چندان موفق نیستند و حتی در بزگسالی هم نمی‌توانند هیجانات خود را کنترل کنند. آن‌ها معمولا احساسات خود را با پرخاش بروز می‌دهند.
7. رشد اجتماعی و کاربرد مهارت‌های جدید
کودکان عقب مانده در روابط اجتماعی و بــرقراری ارتباط با دیگران ضعیف هستند. به همین دلیل در تعامل‌های اجتماعی با مشکل مواجه می‌شوند و پیشرفت چندانی نخواهند داشت. همچنین آن‌ها نمی‌توانند مهارت‌های جدید خود را به کار گیرند و از آن‌ها استفاده کنند.
تشخیص و ارزیابی عقب مانده ذهنی
برای آن که متخصص فردی را عقب مانده ذهنی و یا کم توان ذهنی تشخیص دهد، موارد زیر باید در او وجود داشته باشد:
1- اختلال عقب ماندگی ذهنی قبل از 18 سالگی بروز پیدا می‌کند. در صورتی که فردی پس از 18 سالگی دچار مشکلات ذهنی شود، کم توان ذهنی نامیده نمی‌شود و ممکن است بروز مشکلات علت دیگری داشته‌باشد.
2- بهره هوشی حتما باید پایین‌تر از بهره هوشی میانگین جامعه باشد. بهره هوشی یا آی کیو به صورت کلی باید بین 85 تا 115 باشد. کودکی که بهره هوشی بین 75 تا 90 داشته باشد جز کــودکان دیر آموز و کسی که کمتر از 70-75 باشد را کم توان ذهنی تشخیص گذاری می‌کنند.
3- فرد حداقل باید در یکی از حیطه‌های رفتارهای سازشی با مشکل اساسی روبرو باشد تا تشخیص عقب مانده زهنی برای او داده شود. این حیطه شامل مشکل در زندگی در منزل، برقراری ارتباط با دیگران، مدیریت خود، مهارت تحصیلی، مــهارت‌های ارتباطی و بین فردی، مهارت‌های سلامت و امنیت خود، استفاده از امکانات جامعه، تفریح و… می‌شود.
برای تشخیص رفتار انطباقی، روانپزشک یا کارشناس متخصص، مهارت‌های روزمره فرد را با همسالانش مقایسه می‌کند. همچنین از مصاحبه با مراقبین و… نیز بهره می‌برد.
